Jak mikrobiom wpływa na zdrowie matki i dziecka?

O mikrobiomie mówi się coraz więcej. Czym tak naprawdę jest mikrobiom jelitowy i jak o niego dbać? I najważniejsze: jak odbudować florę bakteryjną jelit po antybiotyku? Poznaj odpowiedzi na najczęstsze pytania dotyczące dobrych bakterii.

Czym jest mikrobiom?

Mikrobiom, czyli mikroflora bakteryjna jelit, tworzy barierę chroniącą przed drobnoustrojami – bakteriami, wirusami, alergenami, a nawet toksynami. A więc pozostaje w ścisłej relacji z naszym układem odpornościowym. To jak funkcjonuje nasza odporność, zależy w dużym stopniu od prawidłowo ukształtowanego mikrobiomu.

A mikrobiom to nic innego jak dobre bakterie, które mieszkają w jelitach. Są ich miliony. Nic dziwnego, bo jelita to jeden z największych organów, który swoją powierzchnią mógłby zająć boisko tenisowe.

To właśnie dobroczynne bakterie dbają w nich o oczyszczanie układu pokarmowego z toksyn i dobre trawienie. Gdy mikrobiom jest różnorodny i zrównoważony, nasz organizm działa sprawnie. Zdarza się jednak, że poziom dobrych bakterii maleje. Najczęściej ich ilość spada po leczeniu antybiotykami. A antybiotykoterapia wyjaławia mikrobiom nie tylko ze złych, ale i dobrych bakterii. Aby się w pełni odbudować, flora potrzebuje nawet pół roku! Osłabiają ją też inne leki, np. przeciwbólowe czy przetworzone jedzenie. A także alkohol, papierosy oraz stres. U dzieci mikrobiom z natury jest słabszy, bo nie mają one jeszcze dostatecznie dojrzałego układu odpornościowego i zróżnicowanej flory bakteryjnej.

Z czym wiąże się osłabienie mikrobiomu?

Wyjałowienie flory bakteryjnej może przejawiać się osłabieniem odporności, większą skłonnością do alergii oraz obniżoną tolerancją pokarmową. Mają na to wpływ głównie czynniki zewnętrzne, takie jak źle zbilansowana dieta i antybiotykoterapia, które mogą osłabić wewnętrzną równowagę mikrobiomu.

Jak wspierać mikrobiom?

Probiotykami, czyli dobrymi bakteriami, które uzupełniają w jelitach niski poziom tych naturalnych.

Znajdują się one m.in. w kefirach, maślankach, jogurtach, kiszonych ogórkach, burakach, kombuczy, czy kapuście kiszonej bądź azjatyckiej kimchi. Można je również przyjmować w postaci suplementów diety. Dobrze też wzmacniać florę prebiotykami, czyli składnikami, którymi żywią się dobre bakterie i które sprzyjają ich namnażaniu się w jelitach. Znajdziesz je m.in. w jagodach, bananach, brokułach, czosnku, kalafiorze, jarmużu i roślinach strączkowych.

Jak wzmocnić organizm po antybiotyku?

Po zakończeniu kuracji antybiotykiem przyjmuj probiotyki przez minimum trzy miesiące. Warto też mieć je przy sobie w trakcie urlopu. Może dochodzić wtedy do osłabienia mikroflory bakteryjnej jelit w związku ze zmianą wody oraz klimatu. Warto też wesprzeć wyjałowiony mikrobiom po tzw. biegunce podróżnych.

Probiotyki możesz też bezpiecznie przyjmować przez cały rok, żeby regularnie uzupełniać dobre bakterie w jelitach. Co 3-4 miesiące warto zrobić czterotygodniową przerwę w stosowaniu probiotyku. Możesz wtedy wzbogacić swoją dietę o naturalne probiotyki, takie jak kiszonki1.

Czy moje dziecko też potrzebuje probiotyków?

Tak, zwłaszcza jeśli ma częste problemy z brzuszkiem, ale podawaj mu tylko specjalne probiotyki dla dzieci. Są dobrze przebadane i bezpieczniejsze, bo zawierają zazwyczaj mniejsze ilości dobrych bakterii niż te dla dorosłych. Najlepiej stosować te, w których skład wchodzi szczep bakterii Lactobacillus. Co więcej probiotyki warto podawać już niemowlakom. Pierwsze trzy lata życia dziecka są kluczowe dla budowy jego mikrobiomu i wytworzenia odporności na całe życie.

Sprawdź, kiedy warto podawać probiotyki dzieciom


Bibliografia:

  1. http://www.newsweek.com/want-healthy-pregnancy-two-supplements-could-prevent-allergies-and-skin-827333
  2. Zadbaj o równowagę mikroflory jelitowej Gerard E. Mullin
  3. Szczęśliwe jelita Vincent Pedre